0
vrienden tot nu toe
Het huidige coronabeleid raakt ons allemaal. De ‘QR-maatschappij’ die in zekere zin wordt opgetuigd zorgt voor het uitsluiten van groepen mensen, bijvoorbeeld op basis van vaccinatiestatus. Dit onderscheid is niet alleen moreel verwerpelijk maar ook amper nog wetenschappelijk te onderbouwen.
Vaccinaties hebben al snel geen relevant effect meer op de verspreiding van de huidige varianten van het coronavirus. Dat betekent dat zowel ‘gevaccineerden’ als ‘ongevaccineerden’ hieraan uiteindelijk evenveel bijdragen. Elke rechtvaardiging voor het instellen van een QR- of bijvoorbeeld 2G-maatschappij komt daarmee te vervallen.
Ook nationale en internationale werkgevers staan steeds weer aan de vooravond van het opleggen van beperkende maatregelen. Deze beperkingen treffen in eerste instantie alleen de ongevaccineerde collega’s, bijvoorbeeld met de uitrol van 2G-beleid. Echter, niet alleen ongevaccineerde collega’s zullen getroffen worden. Ook bezitters van een QR-code zullen waarschijnlijk gevraagd worden nogmaals een vaccinatie te nemen en als het ware voor de keuze gesteld worden hun ongevaccineerde collega buiten te sluiten.
Nederland gaat inmiddels regelmatig gedeeltelijk in lockdown om de bereidheid tot vaccineren te vergroten. Het Luchtvaartcollectief zal alle collega’s, bonden of bedrijven steunen die niet of niet langer, achter dit beleid kunnen staan. Gevaccineerd én ongevaccineerd, nu is het moment om de handen weer ouderwets ineen te slaan.
Het gaat niet meer om wie wel of niet naar binnen mag, het gaat nu om de keuze of men de ánder in de kou wil laten staan.
"Zowel gevaccineerden als ongevaccineerden kunnen even besmettelijk zijn. Beleid gestoeld op dat onderscheid, is niet legitiem."
Sommige werkgevers vragen groepen werknemers vrijwillig aan te geven of zij al dan niet (volledig) covid-gevaccineerd zijn. Hiermee krijgen deze werknemers soms een restrictie of ontvangen ze een aangepaste werkinstructie. Graag willen we hen nogmaals informeren over deze manier van registratie van inzetbaarheid.
Het vermeende doel van werkgevers is om de inplanbaarheid van werknemers te kennen. Dat is geen gezondheids- of beschermingsdoel, maar een doel in het kader van inroosteren en op zichzelf staand logisch, om bedrijfseconomische redenen. Individuele gegevens kunnen vanuit het perspectief van werkgevers nodig geacht worden om bijvoorbeeld werkroosters te maken.
Het staat werkgevers echter niet vrij om deze gezondheidsgegevens op individueel niveau te registreren, wanneer dit herleidbaar is tot de individuele werknemer. Bijvoorbeeld of een persoon wel of niet gevaccineerd is, is een persoonsgegeven omtrent iemands medische status zoals bedoeld in de AVG. De verwerking van deze gezondheidsgegevens door werkgevers is niet toegestaan, tenzij er een uitdrukkelijke grondslag is voor de verwerking. Die wettelijke grondslag bestaat momenteel niet.
Kennis nemen van de persoonlijke medische status van een werknemer en hem of haar op die gronden een individueel aangepast werkrooster opdragen, is niet legitiem wanneer er evidente samenhang bestaat tussen specifieke taken of inroostering en een restrictie. Het kan gezien het karakter van de uitvraag voor de operationeel planner of leidinggevende een eenvoudige gevolgtrekking zijn om dan de inzetbaarheid aan een persoonlijk medisch gegeven te koppelen.
Wel kan de werkgever bijvoorbeeld een vaccinatiestatus als ‘onbekend’ aan het palet toevoegen, om uit oogpunt van inplanbaarheid de daartoe behorende groep werknemers tijdelijk op een ander deel van haar netwerk of takenpakket in te zetten. Op die wijze is in de uitvoering onduidelijk of deze status betrekking heeft op een zeker individueel gegeven of dat de vaccinatiestatus, simpelweg ‘onbekend’ of ‘ongewenst om te delen‘ is. De uitkomst daarvan is echter voor beide partijen in operationele zin gelijk, namelijk een ‘restrictie’.
Hierover blijven we welwillend, meewerkend en in dialoog met de betreffende partijen.
"Werknemers zijn volledig inzetbaar. Werkgevers maken hun werknemers, beperkter 'inplanbaar'. Consequenties daarvan horen thuis bij de werkgever."
Werkgevers zitten op dit moment gevangen in het web van maatregelen. Aandeelhouders, eigenaren en investeerders verwachten rendement en bijvoorbeeld banken willen een bepaalde vorm van zekerheid, voordat ze financieringen uitgeven. Die bedrijfseconomische en andere, al dan niet politieke, agenda’s zorgen ervoor dat de rechten van werknemers zo nu en dan met voeten getreden lijken te worden.
Zeker wanneer luchtvaart in zwaar weer verkeert, neemt druk op werknemers onder het mom van inkomsten genereren toe. Gaat het goed, dan mogen werknemers daar best in mee delen maar wanneer het wat minder gaat zijn werknemers als groep een makkelijke prooi. Dat zien we nu gebeuren. Dat is zo nu en dan ‘dehumaniserend’ te noemen: voor elke werknemer, immers tien anderen. Zet men vervolgens 2-, 3- of welke G dan ook als selectief middel in voor toegang tot werk en inkomen, dan is er sprake van dwang. Dat valt niet meer te ontkennen.
Het Luchtvaartcollectief blijft zich hard maken voor gelijke behandeling van álle mensen en álle collega’s. Onze kernwaarden zijn juist de bescherming van lichamelijke integriteit, het tegengaan van morele teloorgang van normen en waarden op arbeidsvoorwaardelijk vlak en in ultimo baan- en inkomensbehoud binnen een inclusieve werkomgeving, vrij van welke dwang of drang dan ook. Kort door de bocht: geen onderscheid maken.
"Economische belangen kunnen een 'dehumaniserend' effect hebben. Niet de werknemer is belangrijk, maar de ingevulde arbeidsplaats."
Omdat we een gezamenlijk doel dienen met in de nabije toekomst een weer florerende luchtvaartsector, willen we graag voorop stellen dat we één wereld vormen. We willen juist meewerken om elke vorm van onderscheid tegen te gaan: welke kleur uniform of overall je draagt, welk aantal strepen dan ook op je mouw of schouder, of je nu wel of niet test, of je nu wel of niet (nog een keer) wilt vaccineren. We doen niet mee aan ‘verdeel en heers’, dat wordt al genoeg gedaan in de wereld en we zien waar dat toe leidt.
Waar het Luchtvaartcollectief voor staat, is het omgekeerde van die ‘verdeel en heers’ tactiek. Dat zie je terug in het onderdeel ‘verbinden’ van onze slogan: informeren, communiceren, verbinden. Het huidige beleid werkt onderscheid in de hand en dat zien we terug op de werkvloer. Werknemers worden geconfronteerd met maatregelen en aangepaste werkwijzen, bijvoorbeeld op het gebied van inroosteren.
Maak je onderscheid, dan creëer je tweespalt. Bij die onrust spinnen sommigen juist garen, er zijn altijd kapers op de kust. Voor werkgevers lijkt deze periode soms een kans om bijvoorbeeld arbeidsvoorwaarden structureel aan te passen onder het mom van conformiteit aan opgelegde voorwaarden. Er moeten dan keuzes gemaakt worden op het gebied van loyaliteit.
Vanwege lopende arbeidscontracten is er dan snel sprake van beïnvloeding: de werknemers in luchtvaart zijn nu eenmaal zeer loyaal met veelal langlopende contracten. Werkgevers kunnen dus veel vragen en de niet-loyalisten worden eenvoudigweg als belemmering neergezet, terwijl zij juist hun arbeidsvoorwaarden of zelfs grondrechten proberen te beschermen.
"Verdeeldheid in een groep kan de bereidheid tot conformisme aan beleid en daarmee rust of zekerheid, vergroten. De vraag is in wiens voordeel dat is."
Het Luchtvaartcollectief probeert juist de verbinding te zoeken. Onderscheid maken is dan uit den boze, het gezamenlijk doel is wat ons verbinden kan. Juist in luchtvaart is net zoals in operatiekamers bijvoorbeeld, samenwerken van het grootste belang. Het huidige beleid werkt polarisatie in de hand. Dat willen we omkeren: we moeten het samen doen, dat was immers de insteek: samen tegen corona.
Onze managers en bestuurders zijn mensen zoals jij en ik. Ook zij zullen hoor en wederhoor moeten toepassen en reflecteren, zichzelf in de spiegel moeten aankijken. Wat wordt hen opgedragen en over welke kernwaarden beschikken ze? Wat dat betreft is dit een periode van kleur bekennen.
We houden onze blik naar voren gericht en blijven opkomen voor realisme, ratio en feitelijke statistiek. Daar gaan we voor! We spreken daarbij ook dank uit aan alle vrienden van de stichting, grotendeels werknemers in de luchtvaartsector. We groeien nog elke dag. Blijf allen actief, spreek je uit, steun elkaar. Laat ook jouw chef, jouw manager of jouw bond persoonlijk van je horen! Wie schrijft, die blijft.
We willen iedereen graag verzoeken om een geldelijke bijdrage of donatie te doen. Deze zullen we enorm hard nodig hebben om daadkrachtig adviezen in te kunnen blijven winnen. Samen staan we sterk en kunnen we voor onze gezamenlijke belangen blijven opkomen.